سوزش دهان یکی از مشکلات شایع اما کمتر شناختهشدهای است که میتواند زندگی روزمره فرد را تحتتأثیر قرار دهد. در این وضعیت، فرد احساس سوزش، داغی یا درد در دهان دارد، اما در معاینه دندانپزشک یا پزشک، زخم یا ضایعه واضحی دیده نمیشود. اگر شما هم چنین تجربهای داشتهاید، ممکن است دچار سندرم سوزش دهان باشید.
سندرم سوزش دهان چیست؟
سندرم سوزش دهان یا Burning Mouth Syndrome (BMS) یک اختلال حسی است که با احساس مداوم یا متناوب سوزش در دهان شناخته میشود. این احساس میتواند در زبان (سوزش زبان)، لبها، سقف دهان، لثه یا حتی کل حفره دهان ایجاد شود.
برخی بیماران علاوه بر سوزش، از طعم تلخ یا فلزی، خشکی دهان یا تغییر حس چشایی شکایت دارند.
چه کسانی بیشتر در معرض سوزش دهان هستند؟
خانمها، بهویژه بعد از یائسگی
افراد بالای ۴۵ سال
کسانی که دچار مشکلات هورمونی، دیابت یا کمبود ویتامین هستند
افرادی که دچار استرس یا اضطراب طولانی مدت هستند
علائم سوزش دهان
- سوزش یا داغی در نوک و کنارههای زبان
- خشکی دهان یا احساس کم بودن بزاق
- طعم فلزی یا تلخ
- بیحسی یا گزگز لبها و زبان
- بدتر شدن علائم در طول روز یا ماندگاری مداوم آنها
علت سوزش دهان و زبان
پزشکان سوزش دهان را به دو دسته تقسیم میکنند:
۱. سوزش دهان اولیه
علت مشخصی برای آن پیدا نمیشود و احتمالاً به تغییر عملکرد اعصاب حسی مرتبط است.
۲. سوزش دهان ثانویه
در این حالت، یک مشکل زمینهای باعث علائم میشود:
کمبود آهن، ویتامین B12، فولات یا روی
دیابت یا قند خون بالا
مشکلات تیروئید
خشکی دهان (به دلیل بیماری یا داروها)
عفونت قارچی دهان
آلرژی به مواد دندانی، غذاها یا داروها
تحریک مکانیکی از پروتز یا دندان تیز
استرس و مشکلات روانی
تشخیص سندرم سوزش دهان
برای تشخیص، ابتدا باید تمام علل احتمالی بررسی و رد شوند. آزمایشهای رایج شامل:
- آزمایش خون برای بررسی کمبود ویتامینها و مواد معدنی
- تست قند خون و عملکرد تیروئید
- آزمایش قارچی دهان
- بررسی آلرژی یا حساسیت
در آزمایشگاه پاتولوژی تیزبین، ما با استفاده از تستهای دقیق میتوانیم به پزشک شما کمک کنیم علت سوزش دهان را شناسایی کنیم.
درمان سوزش دهان
درمان بستگی به علت دارد:
اگر علت مشخص باشد:
- درمان کمبودهای تغذیهای
- کنترل دیابت یا مشکلات تیروئید
- درمان عفونت قارچی
- اصلاح یا تعویض پروتز نامناسب
- رفع حساسیت به مواد دندانی یا غذایی
اگر علت مشخص نباشد:
- داروهای کاهشدهنده حساسیت اعصاب (مثل کلونازپام با دوز پایین)
- مکملهایی مانند آلفا-لیپوئیک اسید
- روشهای کاهش استرس و مشاوره روانشناسی
---
توصیههایی برای کاهش علائم
1. آب کافی بنوشید و دهانتان را مرطوب نگه دارید.
2. از غذاهای تند، اسیدی و نوشیدنیهای الکلی پرهیز کنید.
3. آدامس یا آبنبات بدون قند برای افزایش بزاق استفاده کنید.
4. رژیم غذایی متعادل داشته باشید.
5. استرس خود را مدیریت کنید.
6. دارو را فقط طبق نظر پزشک مصرف کنید.
---
نتیجهگیری
سندرم سوزش دهان اگرچه خطرناک نیست، اما میتواند زندگی روزمره را مختل کند. با تشخیص دقیق و درمان مناسب، میتوان علائم را کنترل و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
اگر شما یا اطرافیانتان دچار سوزش زبان یا سوزش دهان هستید، برای بررسیهای تخصصی میتوانید به آزمایشگاه پاتولوژی تیزبین مراجعه کنید تا با انجام تستهای کامل، علت مشکل شما مشخص شود و درمان مؤثر آغاز گردد.