لوزه های کامی قسمتی از حلقه ی لنفاوی ناحیه ی سر و گردن (Waldeyer's ring) هستند که در انتهای حلق و پشت زبان کوچک واقع شده اند. لوزه ها جزئی از سیستم ایمنی بدن هستند و وظیفه ی دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه را بر عهده دارند و در مقابل حمله ی ویروس ها و باکتری ها به بدن، واکنش نشان می دهند. لوزه ها در مبارزه با عفونت های حلقی و دستگاه تنفسی واکنش نشان داده و تکثیر سلول های ایمنی موجب افزایش اندازه ی آن ها خواهد شد.
لوزه سوم در تمامی کودکان به صورت طبیعی در پشت کام نرم وجود دارد ولی به تدریج با بزرگ شدن کودک از بین خواهد رفت. ولی چنانچه در سنین بالاتر تا ۳ سالگی و یا ۴ سالگی منجر به ایجاد علایمی به ویژه علائم تنفسی و گوش درد در کودکان گردد نیاز به مراجعه به پزشک و مداخله دارویی و جراحی دارد. چراکه بزرگی لوزه سوم باعث ایجاد عفونت گوش میانی و کم شنوایی در کودک می شود و عدم درمان به موقع آن منجر به کم شنوایی دائمی در کودک می گردد. انتخاب نوع درمان با توجه به شدت بزرگی لوزه سوم و علایم به وجود آمده انجام می شود. رایج ترین روش تشخیص ابتدا از طریق معاینه حلق کودک و سپس انجام تصویربرداری اشعه ایکس از ناحیه حلق و نازوفارنکس می باشد که در نمای رادیولوژی بزرگی لوزه سوم کاملاً مشخص می شود.در مواردی که بزرگی و التهاب شدید تر باشد منجر به ایجاد عفونت گوش میانی می گردد که از طریق آزمایشات شنوایی سنجی می توان آن را تشخیص داد.انتخاب نوع درمان با توجه به شدت بزرگی لوزه سوم و علایم به وجود آمده انجام می شود.
چه زمانی جراحی برداشتن لوزه ضرورت پیدا می کند؟
التهاب لوزه یا به اصطلاح پزشکی "tonsilitis" به معنی ورم و التهاب لوزه‌ها است. بزرگی لوزه یکی از مشکلات رایجی است که کودکان و بزرگسالان گرفتار آن می شوند. زمانی که ورم دو طرفه لوزه شدید یا طولانی است ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک و اقدام جراحی باشد. زمانی که بزرگ شدن لوزه به صورت یکطرفه باشد، منجر به انسداد راه هوایی گردد، اختلال در بلع و یا صحبت کردن ایجاد کند و یا باعث بوی بد دهان بشود، لوزه ها باید توسط جراح خارج شوند. در برخی بیماران وجود آبسه های مکرر در بافت اطراف لوزه ها، قطع راه تنفسی در هنگام خواب، خونریزی مکرر از لوزه ها و شک به ربدخیمی از دیگر دلایل نیاز به جراحی می باشد. در مرحله اول معاینه توسط پزشک متخصص گوش حلق و بینی انجام می شود، در مرحله بعدی تست های تکمیلی انجام می شود و بزرگ شدن لوزه باید به سرعت درمان شود؛ زیرا عدم درمان می تواند مشکلات جدی ایجادکند.
علت بزرگ شدن لوزه ها چیست؟
شایعترین علت افزایش سایز لوزه به خصوص در کودکان، هایپرپلازی لوزه به دلیل تکثیر سلول های دفاعی بدن در پاسخ به عفونت های تکرار شونده می باشد. شایعترین علت التهاب لوزه، ویروس‌ها هستند. ویروس‌های سرماخوردگی، آنفولانزا و اپشتین بار (عامل بیماری مونونوکلئوز عفونی) از جمله ویروس‌های رایج در ایجاد التهاب لوزه محسوب می‌شوند. .
در این میان چین و شکنج های سطح لوزه افزایش پیدا می کند و به دنبال مسدود شدن این چین خوردگی ها کیست های لوزه ایجاد می گردند
همچنین به دام افتادن مواد غذایی در این چین خوردگی ها می تواند موجب ایجاد سنگ در لوزه و بوی بد دهان گردد.
گاهی بزرگ شدن لوزه ها ممکن است اولین علامت مشکلات جدی مانند لنفوم و یا لوسمی (سرطان بدخیم سلول های دفاعی خون) باشد. اگر بزرگ شدن لوزه در سنین بالا ایجاد گردد و یا لوزه ها به صورت یک طرفه و یا غیر قرینه بزرگ شده باشند باید در اولین فرصت نمونه برداری شوند تا در صورت نیاز به اقدامات درمانی جدی تر تشخیص در مراحل اولیه انجام شود. در صورت تشخیص زودهنگام، درمان با سهولت بیشتر و شانس موفقیت بالاتر همراه خواهد بود.
چه کسانی بیشتر مستعد ابتلا به التهاب لوزه هستند؟
این بیماری در سنین بین 5 تا 15 سال شیوع بیشتری دارد. کودکان با دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر، و کسانی که در محیط های شلوغ مانند مهد کودک و مدرسه و در معرض تماس بیشتر با افراد بیمار هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به التهاب لوزه هستند. برخی از عوامل دیگر مانند آلرژی، سابقه خانوادگی التهاب لوزه و قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. اگر در مناطقی با آب و هوای سرد زندگی می‌کنید، به دلیل شیوع بیشتر عفونت‌های تنفسی در این مناطق، بیشتر در معرض خطر ابتلا به التهاب لوزه هستید.
بررسی آزمایشگاهی لوزه های فرزند خود را جدی بگیرید!
بافت حاصل از جراحی و نمونه برداری از لوزه ها باید توسط پاتولوژیست آشنا با ضایعات سر و گردن بررسی گردد تا در صورت وجود علل زمینه ای جدی با تیزبینی و دقت بالا تشخیص داده شود. شما می توانید با درخواست از پزشک جراح و مسئولین اتاق عمل، نمونه ی جراحی را در محلول مخصوص نگهداری از بافت تحویل بگیرید (ظروف مخصوص و محلول نگهداری بافت را می توانید از قبل از آزمایشگاه تخصصی پاتولوژی دهان، فک و صورت تیزبین تحویل بگیرید. ) و به آزمایشگاه اختصاصی پاتولوژی سر و گردن مراجعه نمایید. نمونه ی بافت طی انجام مراحل متعدد به برش هایی قابل بررسی توسط میکروسکوپ نوری تبدیل خواهند شد و در صورت نیاز رنگ آمیزی های اختصاصی برای مشخص شدن دقیق علت افزایش اندازه ی لوزه انجام خواهد شد.
